In memoriam: Geertjan Dusseljee, een pionier in punkdesign
Door Roeline Machiels | 19 nov 2025
Afgelopen week vernamen wij het verdrietige nieuws dat Geertjan Dusseljee op 7 november 2025 is overleden. Muziekliefhebber, gitarist en dé grafisch ontwerper achter menig iconisch Effenaar-poster uit de 70's. Zijn stijl was een perfecte match met de punkrevolutie; tegendraads, rauw en vrij van regels. Vooruitstrevend voor zijn tijd en een inspiratie de nieuwe generatie.
Het was de tijd waarin het punkgedruis van Ramones, Talking Heads en Pure Hell door de straten van Eindhoven bulderde, dat Geertjan zijn grafisch debuut maakte bij Effenaar. Als gitarist stond hij er al wel eens op de bühne met The New Electric Chamber Music, maar vanaf 1976 vond hij een nieuwe manier om gratis over de vloer te komen.
In 2015 vertelde Geertjan voor het Effenaar-boek 'Memories Can't Wait' over zijn start: “Voor een paar consumptiebonnen en gratis toegang maakte ik in de jaren zeventig de posters. Daarmee was ik allang tevreden. Want ik was en ben groot muziekliefhebber. Ik heb heel wat toffe concerten gezien in de jaren zeventig. In die tijd zat het publiek meestal nog. Dan ging ik gewoon vooraan staan bij één of ander punkbandje en kreeg ik van achterin de zaal een glas bier naar mijn kop gegooid."
De punkrevolutie was even wennen voor het publiek; zit-concerten werden staand, rustig wegdromen werd uptempo meerazen, en zelfs de broekenmode bleef niet onaangetast. Daar moest ineens een schaar in bij de knieën.
Maar voor Geertjan was het vormgevingstechnisch een perfect match. Zijn werken ademen precies de tijdsgeest, als één van de pionieren op het gebied van 'punkdesign'. Van 1976 tot en met 1979 creëerde hij als creatief de ene na de andere, inmiddels iconische, poster voor shows van onder andere Ramones, Joe Jackson, Pure Hell, Wild Romance en Wire.
“Het maken van posters voor de Effenaar is voor mij echt een mooie leerschool geweest die ik voor geen goud had willen missen.”
Om deze bijzondere werken vorm te geven maakte hij gebruik van de techniek 'paste up'. "Dit is het maken van een soort knip- en plak-collage van letters, foto's, halftoonrasters en handgeschreven elementen, die vervolgens samengeplakt op een vel gefotografeerd en gekopieerd of gezeefdrukt werden", legt huidig Effenaar-designer Roel Vennekens uit.
Dit proces van knippen en plakken van stukjes tekst was an sich niet nieuw. Dat werd bijvoorbeeld ook al gebruikt om tijdschriften en kranten in elkaar te zetten. Roel: "Wat echter wél vernieuwend was, was dat de punkscene, en dus Geertjan, speelde met het gegeven dat je letters en objecten kon draaien, overlappen en bewerken om tot speelsere, tegendraadse lay-outs te komen. In tegenstelling tot conformeren aan een vooraf ingesteld lay-out grid wat bijvoorbeeld zorgde voor net uitgelijnde stukken, werden er juist manieren gezocht om te breken met deze regels. Dat maakte het ook per definitie punk: het breken van de regels en de gevestigde norm."
"De posters van Geertjan doen wat een goede poster doet; ze nodigen je uit om een stapje vooruit te zetten, om dichterbij te komen en te ontcijferen wat er staat. Hiërarchie is hierbij belangrijk. De belangrijkste info groot en opvallend, en als je interesse dan gewekt is, kun je de rest gaan ontcijferen. Bijna het tegenovergestelde van hoe we vandaag de dag aan onze info komen: het liefst snel, flitsend en binnen twee seconden - want anders swipen we door. Mocht het niet duidelijk zijn: ik vind zijn werk cool", vult hij stellig aan.
Naast Roel loopt ook oud Effenaar-ontwerper en kunstenaar Rik van Iersel weg met het werk van Geertjan. In een eerder interview over zijn tijd bij Effenaar laat Van Iersel zich lovend uit over de vormgever die hij in 1979 opvolgde als nieuwe posterontwerper.
“Geertjan Dusseljee, naar mijn mening één van de beste grafische vormgevers in Nederland.”
Naast zijn werk voor Effenaar, maakte Geertjan ook grafische kunstwerken voor onder andere Het Apollohuis – waar ooit Sonic Youth en Joy Division nog overnachtten – en het Van Abbemuseum. De legacy van Geertjan is iconisch, omvangrijk en zal generatie op generatie blijven prikkelen en inspireren.
Wij wensen zijn nabestaanden erg veel sterkte.
